[ Pobierz całość w formacie PDF ] tureckie, które wkroczyły na teren wschodniej Gruzji, zajęły Tbilisi i wzięły do niewoli króla Konstantego. Następnie wtargnęły na ziemie Azerbejdżanu i zajęły północno-zachodnie części tego kraju. Tymczasem we wrześniu 1723 r. zawarty został traktat pokojowy między Rosją a Persją, na mocy którego Persja zmuszona została do zrzeczenia się zachodnich i południowych wybrzeży Morza Kaspijskiego. Traktat ten nie został jednak ratyfikowany przez szacha. Tymczasem zanosiło się na wojnę między Rosją i Turcją. Wyczerpany jednak długotrwałymi wojnami ze Szwecją carat nie był w stanie rozpocząć nowej kampanii. W czerwcu 1724 r. doszło do zawarcia pokoju turecko-- rosyjskiego. W rękach Rosji miały pozostać zachodnie i południowe wybrzeża Morza Kaspijskiego. Natomiast wschodnią Gruzję oraz część Armenii i Azerbejdżanu uznano za tereny wpływów tureckich. Zrozpaczony Wachtang VI wraz z rodziną oraz bardzo dużą świtą, 116 liczącą o ponad tysiąc osób, opuścił granice Gruzji, szukając schronienia w Rosji. A udził się, że Piotr I zdecyduje się na nową wojnę z Turcją. Nim jednak dotarł do Petersburga, doszła go wieść o śmierci cara. W związku z tym polityka kaukaska Rosji uległa zasadniczemu prze-stawieniu. Zachodzące zmiany na tronie, a także wewnętrzne walki różnych ugrupowań dworskich, uniemożliwiały Rosji prowadzenie bar-dziej aktywnej polityki na południowo-zachodnich wybrzeżach Morza Kaspijskiego. Na mocy porozumień z Persją z 1732 i 1735r. Rosja wycofała się początkowo z terenów leżących na południe od rzeki Kury, następnie zaś oddała Persom również Baku i Derbent. Zanosiło się na to, że przeżywająca wówczas kryzys polityczny Rosja na stałe zrezygnuje z terenów kaukaskich. Przebywający od kilkunastu lat na emigracji Wachtang VI zmarł w 1737r. w Astrachaniu. Jego stronnicy, którzy wraz z nim opuścili Gruzję, przeważnie na stałe pozostali w Rosji. Niektórzy z nich odegrali poważną rolę w dziejach tego kraju, dochodząc do wysokich stanowisk wojskowych i administracyjnych. DZIAA ALNOZ  HERAKLIUSZA II I SOLOMONA I Od 1723 aż do 1735r. wschodnia Gruzja pozostawała pod pano-waniem tureckim. Był to wyjątkowo ciężki okres w dziejach tego kraju. Rządy tureckie były bezwzględne i okrutne. Niezbyt karne oddziały tureckie dopuszczały się zarówno na terenie Kartlii, jak i Kachetii rabunków i gwałtów. Wiele miast i wsi zostało zniszczonych, znaczna liczba ludności wyrżnięta lub uprowadzona w jasyr. Dzieło odbudowy dokonane przez Wachtanga VI uległo całkowitemu zniweczeniu. Tymczasem w Persji do władzy doszedł nadzwyczaj zdolny wódz Nadir, który początkowo sprawował rządy w imieniu słabych władców z dynastii sefewidzkiej, póz niej zaś sam zasiadł na tronie. Za jego rządów na krótko została odbudowana potęga Persji. W początkach lat trzydziestych rozpoczął on wojnę z Turcją, która przyniosła mu znaczne sukcesy. Turcy wyparci zostali z terenu Azerbejdżanu, wschodniej Armenii oraz Kartlii i Kachetii. W walkach persko-tureckich toczących się na Zakaukaziu sympatie Gruzinów były po stronie Nadira, któremu udzielili w tych zmaganiach znacznej pomocy. Po wypędzeniu jednak Turków ze wschodniej Gruzji Persowie zaczęli poczynać sobie tam jak w zdobytym kraju. Lepiej układały się stosunki w Kachetii, gdzie desygnowany przez Nadira na władcę Tejmuraz II dzięki swej umiejętnej polityce potrafił lawirować zachłanność perskich dowódców. Tymczasem w Kartlii bezwzględne postępowanie władz perskich doprowadziło do powstania miejscowej ludności, na którego czele stanęli Giwi Amilachwari i Wachuszti Aba-szidze. Zajęty innymi sprawami Nadir, który póz niej wsławił się podbojem znacznej części Indii, nie był w stanie wysłać większych sił zbrojnych przeciw Gruzinom. Dlatego też zgodził się, aby tron Kartlii objął Tejmuraz II, natomiast tron Kachetii jego syn Herakliusz II. 117 Ten ostatni przez długi czas przebywał jako zakładnik w Persji. Brał udział w licznych wyprawach Nadira i zyskał sobie opinię bardzo zdolnego dowódcy. Nadir uważał go za człowieka lojalnego i dlatego nie stawiał przeszkód, aby władza w Kachetii i Kartlii połączona została w rękach ściśle ze sobą współpracującego ojca i syna. Koronacja Tejmuraza II na króla Kartlii w Mechecie w 1745 r. miała wyjątkowo uroczysty charakter. Znaczna część społeczeństwa przyjęła tojako symbol początku odbudowy zjednoczonego państwa gruzińskiego. Tragiczna śmierć Nadira, zamordowanego w 1747r. przez swych przybocznych oficerów, spowodowała, że w Persji rozpoczęły się długo-trwałe walki wewnętrzne o władzę. Osłabione państwo perskie nie było w stanie energiczniej zająć się sprawami Zakaukazia. Faktycznie więc więzy zależności Kachetii i Kartlii od władców Persji zostały przerwane. Sytuacja wschodniej Gruzji nadal jednak była trudna. W latach 1748 -1750 Kachetia i Kartlia musiały toczyć ciężkie walki z koalicją chanów azerbejdżańskich, dawnych wasali Nadira. Otóż władcy Gandży, Erewanu i Nachiczewanu próbowali zająć część ziem gruzińskich. W wal-kach tych jednak wyraz ną przewagę zdobyli Gruzini, którzy nie tylko odparli ataki wrogów, ale zmusili nawet niektórych azerbejdżańskich chanów do płacenia im corocznego trybutu. Znacznie cięższe były natomiast dla wschodniej Gruzji walki z górala-mi Dagestanu. Od kilku już stuleci Dagestańezycy od czasu do czasu urządzali łupieskie napady na terytorium Kachetii i Kartlii. Na ogół nie powodowały one poważniejszych szkód. Od końca jednak XVII w. wojowniczość górali Dagestanu, zwłaszcza zaś Lezginów, stała się bardzo groz na. Jeszcze za rządów Wachtanga VI urządzili oni kilka większych wypraw na terytorium wschodniej Gruzji, niszcząc i paląc liczne osiedla, uprowadzając w jasyr sporo ludności, a także zabierając znaczne stada bydła, koni, owiec i inny dobytek. Odwetowe zaś wyprawy gruzińskie utrudnione były niedostępnością górskich terenów Dagestanu. Największe natężenie napadów górali Dagestanu na wschodnia Gruzję nastąpiło w latach pięćdziesiątych XVIII w. W 1754 r. na czele znacznych sil dagestańskich wkroczył do Kachetii władca chanatu awarskiego Nursał bek. Złupił on poważną część tego kraju, a następnie przeszedł na teren Kartlii. W spotkaniu z wojskami gruzińskimi pozostającymi pod wodzą Herakliusza II najez dżcy doznali klęski i musieli się wycofać w niedostępne góry Dagestanu. W następnym roku, 1755, Nursał bek ponowił atak na Kachetię. Oblężenie twierdzy Kwareli nie przyniosło sukcesu. Znów po poważnych niepowodzeniach militarnych Dagestańezycy wycofali się w góry. Nadal jednak urządzali łupieskie napady, dające się we znaki zwłaszcza Iudności północnej Kachetii. Mimo to poważniejsze niebezpie-czeństwo z tej strony zostało zażegnane. Tymczasem zarówno Tejmuraz, jak i Herakliusz duże nadzieje na poprawę sytuacji wschodniej Gruzji wiązali z pozyskaniem pomocy ze strony Rosji. Dlatego też w 1760 r. Tejmuraz wyjechał do Petersburga, aby nakłonić tamtejsze władze do energiczniejszego zaangażowania się [ Pobierz całość w formacie PDF ] zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl blacksoulman.xlx.pl