|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
oraz wspólnie z Davym bar. Bunsen skonstruował też wiele przyrządów: pompę wodną,
przyrząd do oznaczania ilości dwutlenku węgla, płuczkę gazową itp. Byl niezwykle zdolnym
pedagogiem. W jego laboratorium kształciło się wielu słynnych chemików, jak A. Baeyer, L.
Meyer, Roscoe, K. Olszewski i inni.
BUTLERÓW, ALEKSANDER (1828 1886), rosyjski che-mik-organik, profesor uniwersytetu w
Petersburgu, członek Petersburskiej Akademii Nauk. Dokonał wielu syntez organicznych, między
innymi urotropiny, izobutanu itp. Zawdzięczamy mu również metodę syntetycznego otrzymywania
alkoholi trzeciorzędowych. Najważniejszym jego dziełem było opracowanie teorii budowy
związków organicznych. Butlerów jest obok Kekulego i Kolbego twórcą nowoczesnej teorii
strukturalnej. Butlerów interesował się także problemami ekonomicznymi, był inicjatorem
pierwszych plantacji krzewów herbacianych w okolicach Kaukazu.
CAVENDISH, HENRY (1731 1810), chemik i fizyk angielski, najwybitniejszy z badaczy owych
czasów jest jednym z twórców chemii gazów. Odkrył i otrzymał czysty wodór, zbadał skład
wody i powietrza oraz za pomocą iskier przez nie przepuszczanych otrzymał tlenki azotu, co
przyczyniło się w latach pózniejszych do zrealizowania syntezy kwasu azotowego z powietrza.
Oznaczył średnią gęstość Ziemi. Był członkiem Royal Society.
316
CURIE, PIERRE (1859 1906), uczony francuski; prócz udziału w odkryciu radu i polonu oraz w
badaniach nad zjawiskiem promieniotwórczości, dokonał również wielu odkryć z dziedziny fizyki.
Wspólnie z bratem Jakubem odkrył i zbadał m. in. zjawisko piezoelektryczności, a następnie
własności ferromagnetyczne ciał (prawo Curie). Był profesorem Sorbony i członkiem Paryskiej
Akademii Nauk. W 1903 r. wspólnie z żoną Marią Skłodowską-Curie i Bec-ąuerelem otrzymał
NagrodÄ™ Nobla.
DALTON, JOHN (1766 1844), angielski fizyk i chemik, twórca nowoczesnej teorii atomistycznej.
Odkrył prawo ciśnień cząstkowych, nazwane jego nazwiskiem, oraz prawo stosunków
wielokrotnych. Zajmował się również meteorologią. Był członkiem Royal Society. Dalton nie
rozróżniał kolorów i od jego nazwiska nadano nazwę tej wadzie wzroku (daltonizm).
DARWIN, KAROL (1809 1882), biolog angielski, stworzył teorię ewolucji świata organicznego;
wyłożył ją w swoim podstawowym dziele O pochodzeniu gatunków drogą doboru naturalnego
(1859). Inne zasadnicze dzieło Darwina poświęcone jest ewolucji człowieka i nosi tytuł: O
pochodzeniu człowieka. Wywołało ono gwałtowne sprzeciwy, które trwały długie lata. Ostatni
proces przeciw nauczy-cielowi-darwiniście odbył się w Stanach Zjednoczonych w 1925 r. Darwin
został pochowany w Opactwie Westmin-sterskim, gdzie również znajduje się grób Newtona.
DAVY, HUMPHRY sir (1778 1829), chemik i fizyk angielski, twórca elektrochemii. Początkowo
badał działanie gazów na organizm ludzki i przy tej sposobności odkrył rozweselające"' własności
podtlenku azotu oraz jego zdolności łagodzenia bólu (poszło to jednak w zapomnienie).
Najpoważniejszym jego odkryciem było otrzymanie za pomocą prądu elektrycznego metalicznego
sodu, potasu, wapnia, strontu, baru oraz magnezu, stwierdził, że chlor jest pierwiastkiem. Wynalazł
górniczą lampę bezpieczeństwa. Był przez długi czas prezydentem Royal Society.
317
DUMAS, JEAN BAPTISTE ANDRE (1800 1884), chemik francuski, odkrył zjawisko metalepsji
(termin wprowadzony przez Dumasa od greckiego metalepsis, oznaczającego wymianę), a także
ustanowił pierwszy szereg homologiczny. Był jednym z twórców teorii typów, która
przeciwstawiała się dualistycznej teorii Berzeliusa. Pracował nad estrami, oznaczył też ciężary
atomowe wielu pierwiastków i związków chemicznych. Opracował kilka metod analitycznych. Był
profesorem szkoły medycznej w Paryżu oraz członkiem Paryskiej Akademii Nauk. Ze szkoły
Dumasa wyszło wielu słynnych chemików, między innymi Pasteur.
EHRLICH, PAUL (1854 1915), lekarz i bakteriolog niemiecki, dyrektor Instytutu
Eksperymentalnej Terapii (obecnie Paul Ehrlich Institut). Początkowo pracował nad rozmaitymi
zagadnieniami fizjologicznymi, pózniej zaś całkowicie zajął się immunologią. (Immunologia
nauka o odporności ustrojów na choroby, toksyny lub inne substancje.) Stworzył teorię łańcuchów
bocznych, która miała tłumaczyć chemizm działania ciał ochronnych organizmu. Za prace w
dziedzinie immunologii otrzymał w roku 1908 Nagrodę Nobla. Ehrlich wynalazł salwarsan, słynny
lek przeciw kile, i uważany jest za twórcę nowoczesnej chemioterapii.
EINSTEIN, ALBERT (1879 1955), jeden z największych fizyków wszystkich czasów, przez
blisko dwadzieścia lat był kierownikiem Instytutu Fizycznego im. cesarza Wilhelma w Berlinie. W
roku 1933 opuścił Niemcy na skutek prześladowań hitlerowskich i osiadł w Stanach
Zjednoczonych. W 1905 r. opracował szczegółową teorię względności, w roku 1915 zaś ostatecznie
wykończył teorię ogólną. Z teorii względności wynika równoważność materii i energii, która stała
się teoretyczną podstawą badań nad wyzwoleniem energii jądrowej. Niemniej doniosłe są prace
Einsteina w dziedzinie teorii kwantów, które znacznie uogólniły pierwotne założenia Plancka.
Miały one wielkie znaczenie przy opracowaniu teorii budowy atomu. W świetle epokowych odkryć
Einsteina zbladły niektóre jego pomniejsze, choć bardzo ważne prace z innych dziedzin fizyki, jak
np. badania nad ruchami Browna. W 1921 r. otrzymał Nagrodę Nobla.
318
FARADAY, MICHAEL (1791 1867), fizyk i chemik angielski, dokonał wielu epokowych odkryć
w dziedzinie fizyki, a szczególnie elektryczności. Wsławił się odkryciem indukcji
elektromagnetycznej, samoindukcji oraz pracami nad elektrolizą. Zbadał własności dielektryczne
ośrodka, odkrył zjawisko para- i diamagnetyzmu oraz skręcanie płaszczyzny polaryzacji pod
wpływem pola magnetycznego. Nauka zawdzięcza mu pojęcie pola elektromagnetycznego oraz
linii sił. Odkrycia Faradaya miały olbrzymie znaczenie dla rozwoju elektro techniki, jak również
stały się podstawą dalszego rozwoju fizyki (elektromagnetyczna teoria światła). Jego
najważniejszymi pracami z dziedziny chemii było skroplenie chloru i dwutlenku węgla oraz
odkrycie benzenu i innych substancji.
FAWORSKI, ALEKSANDER (1860 1945), rosyjski chemik--organik, szczególnie zasłużony w
badaniach nad produkcją kauczuku syntetycznego; zajmował się zjawiskami izomerii, poohodnymi
acetylenu oraz węglowodorami o potrójnym wiązaniu. Był profesorem Uniwersytetu
Leningradzkiego, członkiem Radzieckiej Akademii Nauk oraz dyrektorem Instytutu Chemii
Organicznej przy Akademii. Laureat Nagrody Stalinowskiej.
FISCHER, EMIL (1852 1919), niemiecki chemik-organik i wybitny biochemik. PoczÄ…tkowo
pracował nad chemią barwników, następnie poświęcił się badaniu i syntezie substancji
występujących w organizmach żywych. Zbadał budowę chemiczną cukrów i w 1891 r. dokonał
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plblacksoulman.xlx.pl |
|
|
|
|
